Zeepiraten worden Wegpiraten

Les met gastdocent van ZAT Projectenbureau

De eerste muzikale, verkeerseducatieve theatervoorstelling vol meezingliedjes in Nederland, waarin de zeepiraten Annie Anker en Betty Boei met hun papegaai Rico noodgedwongen aan land moeten.

Via het Gelderse land proberen de zeepiraten via een muzikale reis naar de haven van Rotterdam te reizen, waar het grote piratenschip voor anker ligt. Om van zee-piraat tijdelijk wegpiraat te worden, valt in de praktijk niet mee. Op een indrukwekkende piratentandem, met bakboord en stuurboord als enige verkeerskennis, moet het drukke Nederlandse en Gelderse verkeer doorkruist worden. Natuurlijk gaat dit gepaard met vallen en opstaan. De afleiding onderweg is enorm groot, en het zingen zit hen in het bloed, zelfs in hachelijke situaties. De leerlingen (landrotten) zullen alle zeilen bij moeten zetten om de wegpiraten veilig in Nederland te begeleiden richting de haven. Deze muzikale theaterproductie is nieuw en bedoeld voor kinderen in de groepen 5 en 6 (leeftijd van 8 tot 10 jaar) of voor speciaal onderwijs (leeftijd van 10 tot 14 jaar).

Zeepiraten worden Wegpiraten is een theatrale muzikale reis/voorstelling over verkeersveiligheid voor (Speciaal) Basis Onderwijs leerlingen van groep 5 en 6, en voor leerlingen van het Voortgezet Speciaal Onderwijs. De voorstelling neemt de leerlingen mee langs voor hen belangrijke onderwerpen in het verkeer en reikt op een speelse en interactieve manier kennis aan, waarbij handelingsperspectief wordt geboden voor veilige deelname aan het verkeer.

Wat speelt zich af?

Twee zee piraten zijn via de Rijn en Waal onderweg naar Rotterdam. Daar ligt het grote internationale schip klaar dat hen naar de jaarlijkse piratenconferentie op de Bermuda Driehoek brengt. Helaas stranden ze met pech bij Arnhem en moeten nu over land verder. Echter, zonder enige kennis van de verkeersregels op de weg. Bij de landingsplaats staat een fiets met een schatkist achterop. Ze proberen met dit vervoersmiddel verder te reizen. Op hun landkaart zien de piraten dat ze via Zaltbommel moeten. Daar ligt volgens hun kaart een reserveboot klaar.

In de schatkist vinden ze vijf verkeersborden over fietsregels, die ze natuurlijk niet kennen. Eerst moeten ze ontdekken hoe de fiets (een tandem) werkt. Dit gaat met vallen en opstaan. Als de piraten op de fiets zitten, gaat het mis, want stuurboord en bakboord op het water zijn anders dan rechts en links in het wegverkeer. Dit wordt muzikaal bezongen met het eerste piraten-meezinglied. Deze shanty (piraten)liedjes gaan over de problemen in het verkeer en worden muzikaal omlijst met de leerlingen die meezingen.

In de kennisquiz over de vijf getoonde fietsborden wordt geprobeerd enigszins door het verkeer te komen. Dit zijn belangrijke borden als je (met de fiets) aan het verkeer wilt deelnemen.
Met behulp van de scholieren ("landrotten" genoemd) proberen de zeepiraten (nu wegpiraten) wegwijs te worden in het Gelderse verkeer. Fietspaden, stoplichten, voorrangswegen, spoorwegovergangen en rotondes moeten worden verkend. De wegpiraten doen alles eerst op hun eigen manier: geen richting aangeven, muziek keihard aan, met een scheepstelefoon bellen en vooral stunts uithalen op de fiets, selfie bij de flitspaal. Kortom, verkeergevaarlijk gedrag dat niet kan. Het is aan de leerlingen om hen kennis en goed gedrag bij te brengen.

Eenmaal in Zaltbommel aangekomen, zien ze aan de oevers van de Waal een tweede schatkist liggen. Daarin bevinden zich opnieuw vijf verkeersborden en een geluidsbox voor de kennisquiz met geluiden. In de geluidsbox zitten vijf verschillende geluiden. Deze moeten door de leerlingen worden geraden, nadat de wegpiraten deze totaal niet herkennen. Het gaat om het geluid van:

• een brandweerauto
• een ziekenauto
• een politieauto
• een vrachtwagen
• een scooter

De leerlingen vertellen de wegpiraten wat de verschillende geluiden zijn, wat ze betekenen in het verkeer en hoe je er verkeersveilig mee om kunt gaan. Ook wordt besproken wat het betekent als je aan het spelen bent en deze geluiden hoort.
Hierna doen enkele leerlingen samen met de wegpiraten een geluidstest met telefoonoortjes in en een piratenooglapje op, waarbij de bovenstaande geluiden getest worden. De leerlingen zien de effecten van afleiding door muziek (oortjes) en telefoon (ooglapje) en de mogelijke gevolgen hiervan voor henzelf in het verkeer, maar ook tijdens het spelen in een verkeersomgeving.
De weggeluiden worden vervolgens muzikaal bezongen door de wegpiraten en scholieren.

Daarna worden de vijf verkeersborden bekeken. Dit zijn typische verkeersborden voor asociaal gedrag van wegpiraten. De wegpiraten zullen de scholieren expliciet vragen of zij dit herkennen van hun ouders en wat zij ervan vinden. Zo kunnen scholieren hun ervaringen hierover delen.
Door de reacties van de leerlingen zullen de wegpiraten deze gedragsaspecten van zichzelf herkennen en inzien hoe zij zich de afgelopen periode in de voorstelling hebben gedragen. Ze komen tot inkeer en nemen samen met de leerlingen punt voor punt door wat zij moeten doen om toch nog veilig bij de boot aan te komen. Zonder de hulp van de verkeersactieve leerlingen zou dit nooit gelukt zijn.

In de laatste fase en route proberen zij dit uit en zien tot hun grote opluchting dat veilig en verantwoord fietsen (met oog voor andere weggebruikers en verschillende situaties) loont en leidt tot veiliger verkeersgedrag voor zichzelf en voor anderen.
Een speciale quiz met vijf vragen over rechts en links zal een winnaar opleveren, die een speciale piratenprijs krijgt uitgereikt. De voorstelling wordt afgesloten met het derde en laatste piraten-meezinglied over het land van “Rijn en Waal”. Piraten horen op zee, en niet op de weg.